Wilno

Wzrok przechodnia, idącego ulicą Ostobramską od kościoła św. Teresy w dół, przyciąga przepięknej urody Brama Bazyliańska – "diament architektury barokowej".

Brama powstała w 1761 roku według projektu wybitnego architekta Jana Glaubitza, autora arcydzieł architektury późnobarokowej: kościoła św. Katarzyny przy klasztorze Benedyktynek, kościoła św. Jana. Brama prowadzi na dziedziniec, gdzie znajduje się cerkiew św. Trójcy i były klasztor ojców Bazylianów.

Cerkiew prawosławna pod wezwaniem Trójcy Świętej została założona przez ks. Konstantego Ostrogskiego, kasztelana wileńskiego i Wielkiego Hetmana Litewskiego, w 1514 r. Miała ona upamiętnić zwycięską bitwę z Moskwą pod Orszą. Cerkiew ta powstała na miejscu dawnej cerkwi pod tym samym wezwaniem, którą zbudowano, jak głosi podanie, na życzenie żony Olgierda, ks. Juliany. Pragnęła ona, jako chrześcijanka (prawosławna), upamiętnić w ten sposób śmierć trzech pierwszych na Litwie męczenników za wiarę chrześcijańską, których w 1347 r. rozkazał zamordować, prawdopodobnie, jej mąż – poganin. W 1608 r. Zygmunt III przekazał cerkiew i klasztor OO. Bazylianom. Wileńscy unici pozyskali przychylność i finansowe wsparcie wielu możnych i wpływowych osobistości, dzięki czemu cerkiew rozbudowywała się i stawała.